Er zijn momenten in ons leven, waarop we besluiten dat we ons zelf willen veranderen. We zijn niet tevreden over ons lichaam, we vinden dat we meer Vegetarisch moeten gaan eten, we vinden dat we meer moeten gaan mediteren en al van dit soort gedachten waarvan we vinden dat we het willen of misschien zelfs wel moeten gaan doen.
Mijn ervaring is om voorzichtig te zijn met iets te moeten. Moeten komt namelijk uit het hoofd – je Ego – en niet uit je hart. En als iets niet uit je hart komt, dan is het vaak moeilijk om een voornemen vol te houden. Daarom onderzoek ik altijd eerst in mezelf waar de drang tot verandering vandaan komt.
Als je iets wilt oppakken, omdat je denkt dat anderen je dan anders gaan zien – bijvoorbeeld afvallen of juist meer aankomen dan is dat altijd de verkeerde drijfveer. Je moet iets doen, omdat je het diep vanbinnen zelf wilt. Nooit omdat andere mensen je dan mogelijk anders gaan zien.
Wanneer je eenmaal besloten hebt om te “veranderen”, dan kan het zijn dat je er op voorhand al tegen op ziet. Omdat je de verandering in je leven voor een lange periode of zelfs voor altijd wilt doorvoeren. Je wilt bijvoorbeeld op een streefgewicht komen en dat gaat een aantal weken duren, of vanaf Nu wil je voor de rest van je leven elke dag gaan mediteren.
Deze vraag stellen we onszelf al vanaf het vroegste begin der mensheid. Er zijn verschillende oorzaken waarom we ons voelen hoe we ons voelen. Sommige mensen zit vast in een chronische depressie of hebben last van andere psychische aandoeningen. Maar voor mensen die hier niet onder vallen, geldt in het algemeen dat onze gevoelens een gevolg zijn van hoe wij over situaties denken en de meningen die we hebben over andere mensen. We zijn eigenlijk een slaaf geworden van ons eigen denken en de negatieve gevoelens die ons denken veroorzaakt.
Voor ik verder ga is het belangrijk om te vermelden dat als je ergens diep in vastzit, een depressie of wanneer je bijvoorbeeld het leven niet meer ziet zitten. Dat je altijd professionele hulp moet zoeken. Hoe eenzaam je, je ook voelt. Je bent nooit alleen op deze wereld, er zijn altijd andere mensen die je kunnen en willen helpen. Blijf er niet mee rondlopen! Weet dat wanneer je dit leest, dat je geliefd bent!
Het vast willen houden aan onze gedachtes zit diepgeworteld in een ieder van ons. En onze huidige maatschappij voedt dit alleen maar meer en meer. We leven in een tijd waarin de wereld zo klein is geworden, dat we met gelijkgestemden aan de andere kant van de wereld kunnen praten via onze smartphones. We vinden gelijkgestemden en voeden elkaar met nog meer gedachtes en opvattingen die ons alleen maar ongelukkiger maken, de ene gedachte nog extremer dan de ander.
Nu kun je je afvragen, Theo wat wil je nu eigenlijk zeggen? Laten we eens een voorbeeld nemen.
De laatste tijd loop ik over van ideeën. Er komen zoveel ideeën in me op, dat ik er soms een lichte hoofdpijn van krijg. Dat heb ik wel vaker, ik moet dan gewoon zorgen dat ik die ideeën in een vorm op papier zet. Daar ben ik de afgelopen tijd heel druk mee geweest. Zo druk dat ik zelfs vergat om mijn “ontmoeting” met de Dalai Lama te delen, waarvan ik helaas geen foto’s heb gemaakt.
Zondagmorgen om 7:45 uur – ja wie had dat ooit gedacht, dat ik in het weekend op dat tijdstip al in de auto zou zitten – ben ik net onderweg naar Ahoy. Het was heerlijk rustig op de weg, waardoor ik iets over 9 in Rotterdam was. Bij Zuid plein zag ik dat er een redelijke rij stond voor het parkeren bij Ahoy zelf. Ik besloot om mijn auto in de garage van Zuid plein te zetten. Achteraf een goede keuze, want daardoor was ik in elk geval op tijd.
Voor Ahoy stond een grote groep Tibetanen te demonstreren tegen de Dalai Lama. Achteraf bleek dat deze groep aanhangers waren van de boeddhistische godheid Dorje Shugden. Maar op dat moment dacht ik dat deze groep geen kaartjes had weten te bemachtigen en op deze manier probeerden om alsnog naar binnen te mogen. Ik twijfelde zelfs nog even of ik mijn kaartje niet gewoon af zou staan.
Ik had voor zowel de morgen- als de middagsessie een kaartje, waardoor ik zoveel mogelijk naar de Dalai Lama kon luisteren. De ochtendsessie was een onderricht in het Boeddhisme. En terwijl ik mijn plaatsje op de eerste ring zocht, was een groep boeddhistische monniken al begonnen met chanten. Waarschijnlijk ben ik een van de weinige die daar kippenvel van krijgt, zeker als je de energie voelt die bij het chanten vrij komt.
Tot mijn blijdschap ontdekte ik dat mijn stoel, op nog geen 50 meter van de Dalai Lama was. Okay het was de eerste ring en ik kon hem alleen vanaf de zijkant zien. Maar goed dat is beter dan wanneer je een duurder kaartje gekocht heb en achterin de arena zit. Het onderricht zelf was bijzonder interessant. De opkomst van de 78-jarige Dalai Lama was indrukwekkend. De 10000 bezoekers wisten eigenlijk niet zo goed hoe je zo’n bijzondere man verwelkomt, totdat er iemand begon te applaudisseren, waarna heel de zaal het voorbeeld volgde.
Het onderricht van de Dalai Lama ging over de drie hoofdzaken van het pad. Diep daar op in gaan kan ik niet. Want ik zoog alles wat de Dalai Lama zei op. En ben dat nu allemaal nog een plekje aan het geven. Overigens is de Dalai Lama een vrolijke man, die voor het grote deel van de tijd praat als een wijze man. Op andere momenten kon ik ook nog het kind in de man zien. Tijdens lezingen draagt hij normaal altijd een rode zonneklep. Iemand uit de zaal heeft hem een oranje pet gegeven en deze moest hij natuurlijk op zetten. Dat deed hij met heel veel humor en ik kon aan hem zien dat hij dit alles deed met het plezier dat kinderen hebben – heel onbevangen.
Ik had af en toe moeite om zijn Engels te verstaan, maar gelukkig was er een vertaalster die zowel Engels als Tibetaans spreekt. Het onderricht werd af en toe onderbroken, zodat zij aan de zaal kon vertellen wat de Dalai Lama net had gezegd. Dat was voor de bezoekers erg handig, omdat sommige teksten in het Tibetaans werden gesproken. Blijkbaar vond de Dalai Lama dat de vertaalster te zacht praatte, want vlak voor de lunch zei hij tegen haar. Je moet goed eten, zodat je vanmiddag meer energie hebt om harder te praten. Dit soort kleine grapjes maakte hij de hele dag door. Iets wat de geestelijke leiders van het katholieke geloof, waarmee ik opgevoed ben nooit zouden doen. Die creëren altijd een enorme afstand tussen hen en anderen. Dat vind ik juist zo mooi aan de Dalai Lama, hij plaatst zichzelf onder de mensen. Hij zegt letterlijk: “Ik ben slechts een eenvoudige boeddhistische monnik.”.
Na de lunch begon de sessie waarin de Dalai Lama een lezing gaf. Ook dit was bijzonder interessant. De man ziet alle dingen zo scherp, dat ik wel eens dacht waarom denk ik zo moeilijk. Hij ging in op technologie en dat het prima is dat we dat ontwikkelen, zolang het maar voor het goede is. Dat gaf mij ook weer een nieuwe kijk op de technologie, want ik keerde me er steeds meer vanaf. Hij gaf ook zijn visie op hoe het onderwijs moet veranderen om onze geest optimaal te kunnen benutten.
Na de lezing mochten er vragen gesteld worden. De Dalai Lama nam echt de tijd om alle vragen te beantwoorden. Ook hier viel het mij op hoe eenvoudig het leven zou kunnen zijn. Wij zijn eigenlijk allemaal geneigd om veel te moeilijk te denken. Er was een vrouw die streng christelijk was opgevoed. En zij worstelde met het idee dat er volgens het boeddhisme geen schepper bestaat. En hoewel zij meer gevoel met het boeddhisme had dan met haar oorspronkelijk geloof, was dit een punt waarop ze in tweestrijd was. De Dalai Lama antwoordde haar: “Maar je moet niet alles waarmee je opgevoed loslaten. Zeker niet als dat zo’n tweestrijd oplevert.”.
Al met al een dag om nooit meer te vergeten. Ik hoop dat de Dalai Lama nog heel lang mag leven in blakende gezondheid, want bij zijn volgende bezoek ben ik er zeker weer bij. Op de vraag of ik nu een boeddhist ben is mijn antwoord nee. Ik ben een overtuigd Taoïst, maar bepaalde aspecten van het boeddhisme zal ik zeker in de praktijk brengen. Elke dag de dag overdenken, en nadenken waarom ik bepaalde manieren reageer, is iets dat ik zeker zal doen. Daar bij hoort ook het signaleren als er woedde in me opkomt, zodat ik dat voortijdig kan onderdrukken. En als mijn Butsudan straks af is, ga ik zeker een paar keer per week mediteren. De Butsudan wordt namelijk in het Zen Boeddhisme dagelijks gebruikt.
Mogen de armen rijkdom vinden,
De zwakken met verdriet vreugde vinden.
Mogen de wanhopigen nieuwe hoop vinden,
Blijvend geluk en voorspoed.
Mogen de angstigen geen angst kennen,
En de geketenden de vrijheid kennen.
Mogen de zwakken kracht vinden,
En mogen hun harten zich in vriendschap verenigen.
@ Passage uit het boek “Open je hart” van de Dalai Lama
Vriendschappen komen en gaan, zoals duiven een duiventil in- en uit vliegen. Sommige vriendschappen duren kort, andere langer, maar de beste vriendschappen zijn blijvend – het aantal vrienden is in die volgorde overigens, meestal aflopend. Van sommige vriendschappen vraag je je wel eens af hoe ze ooit tot stand zijn gekomen en van andere waarom ze ooit zijn beëindigd.
Soms doet het beëindigen van een vriendschap pijn. Pijn vanwege het feit dat die er niet meer is of om de manier waarop die vriendschap werd beëindigd. Maar elke vriendschap is een dierbare herinnering, een wijze les of een vanzelfsprekende zekerheid. Die vanzelfsprekende zekerheid is overigens vaak rekbaar. Zolang je elkaar zo af en toe, maar laat merken dat je beide die vriendschap erg waardeert. Want hoe rekbaar die vriendschap ook is, je wilt niet dat ze breekt.
Hij die muren om zich heen bouwt, ontneemt zichzelf het zicht.
Hij die geen goed zicht heeft, loopt continu tegen muren op.
Zij die geen muren om zich heen bouwen,
hebben de visie om muren en andere barricades te omzeilen.
Toegang tot kennis is geen exclusief recht, kennis is een universeel bezit dat voor een ieder toegankelijk moet zijn.
Wie kennis als exclusief eigendom beschouwt, leeft altijd in angst dat iemand anders dezelfde kennis zal verwerven, of dat die kennis gedateerd raakt.
Kunde en vaardigheden daarentegen kunnen alleen door discipline en veel oefening verworven worden. Hierbij dient de kanttekening gemaakt te worden, dat kunde en vaardigheden door leraren overgedragen moeten worden.
Hij die veel kennis heeft is een wijs mens. Hij die kundig en vaardig is, is een vaardig mens. Hij die kennis deelt of zijn vaardigheden onderwijst is een waardig mens. Maar een leerling die gedisciplineert is en open staat voor het opdoen van nieuwe kennis of vaardigheden is een gelukkig mens.
Wees daar waar kan een waardig mens, en streef er naar om altijd een gelukkig mens te zien. Want een leraar die beseft dat hij ook een leerling is, leeft nimmer in angst, maar altijd in de wetenschap dat er elke dag weer iets nieuws is om te leren.