Deze vraag stellen we onszelf al vanaf het vroegste begin der mensheid. Er zijn verschillende oorzaken waarom we ons voelen hoe we ons voelen. Sommige mensen zit vast in een chronische depressie of hebben last van andere psychische aandoeningen. Maar voor mensen die hier niet onder vallen, geldt in het algemeen dat onze gevoelens een gevolg zijn van hoe wij over situaties denken en de meningen die we hebben over andere mensen. We zijn eigenlijk een slaaf geworden van ons eigen denken en de negatieve gevoelens die ons denken veroorzaakt.

Voor ik verder ga is het belangrijk om te vermelden dat als je ergens diep in vastzit, een depressie of wanneer je bijvoorbeeld het leven niet meer ziet zitten. Dat je altijd professionele hulp moet zoeken. Hoe eenzaam je, je ook voelt. Je bent nooit alleen op deze wereld, er zijn altijd andere mensen die je kunnen en willen helpen. Blijf er niet mee rondlopen! Weet dat wanneer je dit leest, dat je geliefd bent!

Het vast willen houden aan onze gedachtes zit diepgeworteld in een ieder van ons. En onze huidige maatschappij voedt dit alleen maar meer en meer. We leven in een tijd waarin de wereld zo klein is geworden, dat we met gelijkgestemden aan de andere kant van de wereld kunnen praten via onze smartphones. We vinden gelijkgestemden en voeden elkaar met nog meer gedachtes en opvattingen die ons alleen maar ongelukkiger maken, de ene gedachte nog extremer dan de ander.

Nu kun je je afvragen, Theo wat wil je nu eigenlijk zeggen? Laten we eens een voorbeeld nemen.

Jay werkt als communicatiedeskundige bij een middelgroot bedrijf. Hij is 32 jaar oud en hij wil een volgende stap in zijn carrière zetten. Hij werkt al een aantal jaren samen met Els, een vrouw van eind dertig, en ze kunnen het goed met elkaar vinden. Ze gaan samen altijd tijdens de lunch wandelen en hebben het dan over hun kinderen, hun vakanties en over dat waar ze beide binnen het bedrijf tegen aanlopen en in moeilijke tijden vinden ze steun en troost bij elkaar.

Op het moment dat er een vacature vrijkomt voor de functie van afdelingsmanager communicatie, ruikt Jay zijn kans en hij solliciteert zonder aarzeling op de nieuwe functie. Omdat hij zo weinig mogelijk competitie wil, praat hij op het werk met niemand over zijn sollicitatie, zelfs niet met Els. Hij wordt uitgenodigd voor een gesprek, en die functie kan hem eigenlijk niet meer ontgaan. Totdat er bekend gemaakt wordt wie de nieuwe afdelingsmanager is, en dat is niet Jay maar Els.

Misschien sympathiseer je, je nu met Jay of met Els. Dat is goed mogelijk, omdat we de neiging hebben om niet verder te kijken, maar om direct een oordeel klaar te hebben staan over een situatie. Misschien heb je zelf een vergelijkbare situatie meegemaakt, of ben je er van overtuigd dat vrouwen voorrang hebben op mannen.

Maar daar gaat het niet om, wij kunnen niet weten waarom Els wel de functie van afdelingsmanager heeft gekregen en waarom Jay hem niet heeft gekregen. De minderheid van ons, zou deze situatie helemaal niets doen en ze zouden juist blij zijn voor Els. Maar het merendeel van ons voelt zich in deze situatie ongelukkig en/of afgewezen.

Om het pijnlijke gevoel van afwijzing tegen te gaan, gaan we gedachten en oordelen vormen, want dan hoeven we de pijn niet te voelen Gedachtes als: “Els is achterbaks, want ze heeft me niet laten weten dat ze ook gesolliciteerd heeft.”, “Els is alleen maar aangenomen, omdat ze een vrouw is.” “Els is helemaal niet geschikt voor die functie.” “Het bedrijf waar ik werk geeft helemaal niets om mij.” Of zelfs destructieve gedachtes als “Ik ben waardeloos.” en “Ik kan niets.” Het zijn allemaal gedachtes die Jay nu kan hebben. Ongetwijfeld kun je er zelf nog een aantal bedenken.

Stel je nu eens voor dat jij Jay bent. Hoe voel je je, wanneer je gelooft dat Els achterbaks is, omdat ze niet heeft laten weten dat ze ook gesolliciteerd heeft? Je kunt boos worden op Els of verdrietig omdat je dacht dat jullie vrienden waren. Maar je vergeet dat je zelf ook niet tegen Els hebt gezegd dat je gesolliciteerd had.

Hoe voel je, je wanneer je geloofd dat het bedrijf waar je werkt niets om jou geeft? Misschien voel je je waardeloos of achtergesteld. Maar wat je ook voelt wanneer je een gedachte of overtuiging geloofd, je zult je er nooit gelukkig of geliefd door voelen. Ter aanvulling, vaak projecteren we gedrag dat we in ons zelf afkeuren op anderen. Zo kan Jay een hekel hebben aan mensen die achterbaks zijn, maar wil hij niet inzien dat hij dat in dit geval ook is.

Als je inziet wat het geloven van een gedachte met ons doet, vraag je dan eens af: “Waarom zou ik vast houden aan een gedachte die me ongelukkig maakt?” Niet direct een mening vormen, maar eerst even binnen laten komen. Voel eens diep van binnen – voelen, niet denken – en zoek eens naar een reden om gedachtes vast te houden die je ongelukkig maken. Niemand wil ongelukkig zijn en je zult diep van binnen geen enkele reden vinden om een gedachte vast te willen houden die je ongelukkig maakt.

Ik kan me indenken dat de relaties tussen Jay en Els nooit meer zal worden zoals deze was. Misschien hebben ze zelfs helemaal geen persoonlijk contact meer. Ik geef eerlijk toe dat er Els-en zijn in mijn leven waar ik geen contact meer mee heb, omdat ik vasthield aan mijn gedachten. En misschien kun jij je ook een aantal mensen voor de geest halen waarmee je geen contact meer hebt, omdat je vasthield aan oordelen en gedachtes over die persoon.

Als Jay wat meer met zichzelf in contact zou staan, zou hij misschien de waanzin van zijn gedachtes in kunnen zien. En misschien zelfs blij kunnen zijn voor Els en zouden ze nog steeds samen een lunchwandeling maken.

Als er een situatie in je leven is die je diep en diep ongelukkig maakt, dan zijn er een aantal methodes om je te helpen. De meest toegankelijke zijn de Vier vragen die je leven veranderen van Byron Katie. Middels vier eenvoudige vragen kun je je gedachten over elke situatie in het leven, onderzoeken. En na het lezen van dit boek zul je je voor de rest van je leven afvragen “Is het waar?”

Als je na het lezen van het boek een dieper verlangen voelt om je gedachtes te onderzoeken, dan raad ik je aan om iemand te zoeken die ervaring heeft me The Work van Byron Katie. Sommige van onze gedachtes zijn immers zo stug dat het lastig is om jezelf er van te bevrijden.